Oh, wat heb ik deze uitspraak vaak gehoord in mijn leven. Ik heb schatten van ouders, maar ze zijn opgegroeid in een tijd waarin over het algemeen weinig werd gesproken over hoe je je voelde of hoe het met je ging. Daar werd niet naar gevraagd, niet over gepraat en als je iets liet merken, dan was het al gauw “stel je niet aan”. Er leek ook gewoon geen tijd voor, in de grote gezinnen van toen.
In ons gezin was er op zich wel ruimte om te praten over hoe het ging, mits het niet te gortig werd en het humeur van mijn ouders goed was. Dus als ik, als supergevoelig meisje, niet lekker in mijn vel zat (wat nogal eens het geval was) dan werd daar vaak op gereageerd met “Niet huilen”, “Ach, dat gaat wel over”, “Het zal allemaal wel meevallen”, “Stel je niet aan” of “Nu sla je door”. Niet uit onwil, maar gewoon uit ongemak, omdat het natuurlijk lastig is om te reageren op iemand die even niet zo lekker gaat. Zeker als je dat thuis nooit geleerd hebt. Ga er dan maar aanstaan; de opvoeding van een kind dat supergevoelig is maar tegelijkertijd behoorlijk extravert. Een kind dat steeds prikkels opzoekt, terwijl het er eigenlijk snel genoeg van heeft. Nee, ik snap het wel, wat dat betreft ben ik blij met de inzichten die ik heb gekregen in de afgelopen jaren.
Ik mag het anders doen
Ik heb gemerkt dat de manier waarop mijn ouders omgaan met emoties, niet mijn manier is. Dat ik als supergevoelig kind iets anders nodig had. En dat als volwassene nog steeds heb. Het heeft heel wat jaren gekost om te leren dealen met de gevolgen van mijn opvoeding. Klinkt dramatisch, valt allemaal reuze mee, maar mijn perfectionisme, het pleasen en ‘niemand tot last willen zijn’ komen er zeker uit voort. Ik heb dat gedrag inmiddels grotendeels afgeleerd. En ik heb geaccepteerd dat dit is hoe ik, met de beste bedoelingen, ben opgevoed. Ik heb bovendien geleerd mijn ouders daarin helemaal niets te verwijten én ik heb ingezien dat ik het anders kan en mag doen!
Ik zorg er dus als geen ander voor dat ik deze uitspraken niet doe tegen mijn kinderen. Ze mogen voelen wat ze willen en dat ook uitspreken. Heb je je pijn gedaan? Dan mag je daar even lekker om huilen. Geen fijne dag gehad? Vertel, wat voel je? Ik stimuleer mijn kinderen om te praten over wat ze voelen. Of om er gewoon even een lekker potje om te janken.
Grenzen stellen
En natuurlijk zitten er grenzen aan de manier waarop ze hun emoties mogen uiten. Dus als de jongste besluit de Duplo door de kamer te smijten omdat ie boos is, dan zeg ik daar wat van. En als de oudste haar kamerdeur keihard dichtsmijt van woede en mij nog wat verwensingen naar mijn hoofd gooit, meld ik natuurlijk ook even dat ik daar niet van gediend ben.
Ik vind ruimte geven aan emoties namelijk wel even iets anders als alles maar goed vinden en geen grenzen stellen. De ladder van emoties met daarbij reacties die in verhouding staan tot wat er is gebeurd, helpt ons daarbij. We kregen hem ooit van een speltherapeute en hij helpt ons. Dus helemaal uit je pannetje gaan omdat je een sok niet goed aankrijgt, is iets waarover we toch even in gesprek gaan. Maar als je intens gekwetst bent door iemand of totaal overprikkeld, dan gooi het er maar lekker even uit hoor. Want daarna is het vaak zo weer over.
ik ben ook maar een mens
En nee, het is niet aan mij om hun gevoel te classificeren. Maar het is wel belangrijk dat ze leren dat er verschillende manieren zijn om ergens om te reageren. Dat “Hè, dat is balen” ook een reactie kan zijn. Niet alleen standje terror dus en geweld is al helemaal uit den boze 😉.”Je mag je boos of verdrietig voelen, maar we maken niets stuk en doen niemand pijn” is hier in huis dan ook een veelgehoorde zin. Maar als ik al tien keer tot honderd heb geteld, mijn tong er al af heb gebeten en ze blijven zeuren of blijven hangen in hun drift, ontglipt ook mij weleens een “Stel je niet aan” 😱.
Ik ben ook maar een mens…net als mijn lieve ouders 😉.
Meer lezen? Check www.leveninletters.nl/blog
